Η πολιτική στο σημείο του πέναλτι

Του Νίκου Οικονομίδη

Περιοδικο «Πολίτες»/ Ιουν. 2011

Με αφορμή τις πρόσφατες αποκαλύψεις για το ποδόσφαιρο, μας ήρθαν στο μυαλό κάποιες σκέψεις. Γκολ, φάουλ, οφσάιντ, πέναλτι, μπάλα, κανονισμοί, άουτ, βαθμολογία, Ευρώπη. Έννοιες που παραπέμπουν απ’ ευθείας στο ποδόσφαιρο. Και αυτό είναι το κακό. Ότι παραπέμπουν ΜΟΝΟ στο ποδόσφαιρο.

Όταν λέμε ότι ποδοσφαιροποιείται κάτι, το λέμε απαξιωτικά. Αντίθετα, θεωρείται θετική κρίση όταν λέμε για κάποιον ότι είναι πολιτικοποιημένος.

Σκεφτήκαμε ποτέ όμως πόσο πιο αληθινό θα ήταν το πολιτικό τοπίο αν… παίζαμε μπάλα με τους όρους του «βασιλιά των σπορ»; Αν οι παραπάνω έννοιες αφορούσαν και τα κοινά εκτός από τα γήπεδα;

Ας δούμε μερικές χαρακτηριστικές περιπτώσεις.

– Οι οπαδοί των μεν βρίζουν τους οπαδούς των δε ομαδικά. Δεν βάζουν ένα γραφικό να μιλάει με απρέπεια ενώ οι άλλοι δηλώνουν ενοχλημένοι αλλά στο βάθος συμφωνούν.

– Όταν ένας πρόεδρος δεν μπορεί να βρει προπονητή όπως τον θέλει, τον αναζητεί σε άλλη χώρα. Το ίδιο κάνει και με τους παίκτες. Τις κινήσεις αυτές τις προβάλλει για να πωρώσει τους φιλάθλους. Αντίθετα, οι πρόεδροι των κομμάτων φέρνουν ξένους συμβούλους και διαμορφωτές της κοινής γνώμης αλλά σχεδόν πάντα… υπόγεια.

– Μια ομάδα που δεν πάει καλά αναζητεί τρόπους να βελτιώσει την πορεία της. Ένα κόμμα που δεν πάει καλά αναζητεί τρόπους να πάει χειρότερα το άλλο κόμμα.

– Την κακή πορεία μιας ομάδας την πληρώνει ο προπονητής. Την κακή πορεία ενός κόμματος την πληρώνει η χώρα.

– Ομάδα που πάει καλά «βγαίνει Ευρώπη» και εισπράττει μπόνους για τη συμμετοχή της στις διεθνείς διοργανώσεις. Αντίθετα, μια χώρα «βγαίνει Ευρώπη» και ζητάει χρήματα από την Ε.Ε ή το Δ.Ν.Τ. όταν δεν πάει καλά.

– Πολλοί ασχολούμενοι με τα κοινά συγκινούνται από το θέαμα και παρακολουθούν μαζί έναν αγώνα ξεχνώντας τις παραταξιακές ή ενδοκομματικές διαφορές τους. Ενίοτε ο φανατισμός τούς κάνει να παραφέρονται. Ποτέ όμως δεν είδαμε ποδοσφαιριστές να παρασύρονται από το θέαμα των αντιμαχομένων πολιτικών και να οδηγούνται σε ακρότητες και δη ενωμένοι και φανατισμένοι.

– Οι ποδοσφαιριστές κάνουν φάουλ, συλλαμβάνονται οφσάιντ, βγάζουν τη μπάλα άουτ, υποπίπτουν σε πέναλτι, βάζουν αυτογκόλ. Ομοίως και οι πολιτικοί κάνουν φάουλ, συλλαμβάνονται οφσάιντ, βγάζουν την μπάλα άουτ, υποπίπτουν σε πέναλτι, βάζουν αυτογκόλ. Οι παίκτες όμως βάζουν και κανένα… σωστό γκολ. Μας δίνουν και χαρές.

– Η βαθμολογία στο ποδόσφαιρο είναι άμεση. Ανά πάσα στιγμή γνωρίζουμε τη θέση της ομάδας: αν είναι πρώτη, δεύτερη, αν κινδυνεύει με υποβιβασμό. Μπορούμε να κάνουμε και «προϋπολογισμό», δηλαδή να ξέρουμε πού θα βρεθεί η ομάδα μας αν χάσει την Κυριακή ή αν φέρει ισοπαλία ο αντίπαλος.

Στην πολιτική –και ειδικά στην οικονομία– τη βαθμολογία τη μαθαίνουμε όταν πια μας έχουν υποβιβάσει οι διεθνείς χρηματοπιστωτικοί οίκοι. Και φυσικά μοιάζει με ανέκδοτο να μιλάμε για τήρηση του προϋπολογισμού.

– Μας ενοχλεί να μιλάμε για στημένα παιχνίδια και στιγματίζουμε τους υπόπτους – παίκτες, διαιτητές και παράγοντες. Γινόμαστε όμως πολύ πιο επιεικείς όταν μιλάμε για μίζες. Ίσως επειδή τα στημένα ματς «χτίζονται» σε παράγκες, ενώ οι μίζες χτίζουν επαύλεις.

– Φταίει ο «πουλημένος» ή, στην καλύτερη περίπτωση, «ανίκανος» ποδοσφαιριστής που δεν εκμεταλλεύεται μια καθοριστική ευκαιρία να βάλει γκολ. Αντίθετα, φταίνε οι εχθροί του έθνους όταν ο πολιτικός δεν κάνει αυτά που πρέπει.

– Διαθέτοντας καθαρότερη σκέψη και βλέποντας πιο μακριά οι ασχολούμενοι με το ποδόσφαιρο βρήκαν έναν υγιέστερο τρόπο να εφαρμόζουν την ατιμωρησία. Επιβάλλουν ποινές-χάδια στους παρεκτρεπομένους οι οποίες καταπίπτουν κατά 50% στην έφεση και ύστερα από λίγο ξεχνιούνται όλα. Οι πολιτικοί εμμένουν στον ξεπερασμένο και προκλητικό θεσμό της παραγραφής.

Ίσως όλα αυτά εξηγούν γιατί κόμμα αλλάζεις, ομάδα ποτέ.

ΥΓ.: Και στις δύο περιπτώσεις οι διεθνείς διακρίσεις έρχονται σπάνια. Οι ποδοσφαιρικές όμως προκαλούν μεγαλύτερο ενθουσιασμό. Ενώ π.χ. βγήκαμε με ελληνικές σημαίες στους δρόμους και ξενυχτήσαμε πανηγυρίζοντας για την κατάκτηση του Euro το 2004, πήγαμε νωρίς για ύπνο όταν πριν από λίγους μήνες μάθαμε ότι ο πρωθυπουργός της χώρας «πήρε το χρυσό» από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας για τη συμβολή του στην αντικαπνιστική εκστρατεία.

Ετικέτες: Η πολιτική στο σημείο του πέναλτι Νικος Οικονομιδης, Νικος Οικονομιδης περιοδικο Πολιτες